top of page

Pompa Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Parametreler

1 mühendis pompa sahasında kontrol yapıyor
Pompa Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Parametreler

Endüstriyel tesislerde ya da altyapı sistemlerinde kullanılan pompalar, sıvı transferinin kalbidir. Ancak doğru pompa seçimi yapılmadığında, sistem verimi düşer, enerji tüketimi artar ve bakım maliyetleri kaçınılmaz hale gelir. Birçok işletmede pompa seçimi genellikle debi veya basınç değerine göre yapılır; oysa bu yalnızca işin bir kısmıdır. Gerçekte pompa seçimi; sıvının özellikleri, sistemin yapısı, motor gücü, verimlilik eğrileri ve çalışma koşullarına göre teknik bir analiz gerektirir.


CNF Mühendislik olarak biz, pompa seçimi sürecini yalnızca bir cihaz tercihi olarak değil, tüm sistemin performansını etkileyen bir mühendislik kararı olarak ele alıyoruz.


1. Pompa Seçiminin Önemi


Bir sistemin pompası, kalp gibi sürekli çalışır. Yanlış seçilmiş bir pompa, gereksiz enerji tüketimine, titreşim sorunlarına ve erken arızalara neden olabilir. Bu da hem üretim kayıplarına hem de yüksek bakım maliyetlerine yol açar.

Pompanın gereğinden fazla güçlü seçilmesi, sistemde aşırı basınç oluşturabilir. Zayıf seçilmesi ise yeterli debi sağlamaz. Her iki durumda da işletme verimi düşer. Doğru pompa seçimi; basınç, debi, motor gücü ve verimlilik parametrelerinin dikkatle değerlendirilmesini gerektirir.

CNF Mühendislik, mühendislik analizleriyle sistem ihtiyaçlarını tespit ederek optimum pompa seçimi konusunda müşterilerine rehberlik eder. Daha fazla bilgi için Hakkımızda sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

2. Pompa Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Temel Teknik Parametreler


a) Debi (Q) – Akış Miktarı

Debi, birim zamanda taşınan sıvı miktarıdır. Bu değer genellikle m³/saat veya litre/saniye olarak ifade edilir.Yanlış hesaplanmış debi, sistemin verimini düşürür. Fazla debi, enerji kaybına ve boru sisteminde gereksiz sürtünmeye neden olur. Yetersiz debi ise işlem sürelerini uzatır ve sistemde yetersiz basınç oluşturur.

Debi hesaplaması için kullanılan formül: Q = A × VBurada A boru kesiti, V ise sıvının hızı olarak alınır.

b) Basınç (H) – Pompanın Basma Yüksekliği

Basınç, pompanın sıvıyı ne kadar yükseğe veya uzağa taşıyabileceğini belirler. Sistemdeki toplam basınç ihtiyacı, emme yüksekliği, boru sürtünme kayıpları ve yükseklik farkının toplamıdır.

Basınç doğru hesaplanmadığında; pompa ya aşırı zorlanır ya da hedef noktaya sıvıyı ulaştıramaz.Bu yüzden basınç analizi, pompa seçiminin temel adımıdır.

Basınç hesaplamalarında manometrik yükseklik (Hm) ve toplam dinamik yükseklik (TDH) kavramları dikkate alınmalıdır.


c) Motor Gücü (P)

Pompanın tahrik motoru, sistemin enerji gereksinimini karşılamalıdır. Gereğinden düşük motor gücü seçilirse pompa aşırı ısınır ve ömrü kısalır; yüksek motor gücü ise gereksiz enerji tüketimine neden olur.

Motor gücü hesaplanırken verimlilik (η) faktörü göz önünde bulundurulmalıdır:

P = (Q × H × ρ × g) / (η × 1000)

Burada;

  • Q: Debi (m³/s)

  • H: Basınç (m)

  • ρ: Sıvı yoğunluğu (kg/m³)

  • g: Yer çekimi (9.81 m/s²)

  • η: Pompa verimi

Motor gücünün doğru hesaplanması, pompanın uzun ömürlü çalışmasını sağlar.


d) Pompa Verimi (η)

Pompa verimi, enerji girişine oranla ne kadar sıvı enerjisi üretildiğini gösterir. Verim ne kadar yüksekse, pompa o kadar ekonomik çalışır.Bu verim genellikle “BEP – Best Efficiency Point” olarak adlandırılan en uygun çalışma noktasında en yüksek seviyededir.

Doğru pompa seçimi, BEP değerine en yakın noktada çalışan modelin belirlenmesiyle yapılmalıdır.


3. Pompa Kapasitesi Nasıl Hesaplanır?


Pompa kapasitesi, bir pompanın belirli bir süre içinde ne kadar sıvı taşıyabileceğini belirler. Genel formül:

Pompa Kapasitesi (kW) = (Debi × Basınç) / (367 × Verim)

Örneğin, 30 m³/saat debi ve 40 m basınçta, %80 verimle çalışan bir pompanın kapasitesi:

(30 × 40) / (367 × 0.8) = 4.08 kW

Bu tür hesaplamalar, CNF Mühendislik’in deneyimli mühendisleri tarafından, sistemin gereksinimlerine göre özelleştirilir.


4. Pompa Seçiminde Sıvı Özelliklerinin Etkisi

Pompa seçiminde yalnızca debi ve basınç yeterli değildir; sıvının fiziksel ve kimyasal özellikleri de önemlidir.

Parametre

Açıklama

Viskozite

Kalın veya akışkan olmayan sıvılar daha fazla enerji gerektirir.

Yoğunluk

Daha yoğun sıvılar, motor gücünü artırır.

Sıcaklık

Yüksek sıcaklıkta çalışan sıvılar, özel malzeme seçimi ister.

Kimyasal içerik

Asit, alkali veya solvent içeren sıvılar için paslanmaz çelik tercih edilir.

Bu detaylar, CNF Mühendislik’in Tersine Mühendislik hizmeti kapsamında analiz edilerek en uygun malzeme ve tasarım belirlenir.


5. Pompa Seçiminde Enerji Verimliliği ve Bakım Faktörleri


Bir pompa yalnızca performans açısından değil, enerji verimliliği ve bakım kolaylığı açısından da değerlendirilmelidir.

  • Enerji Verimliliği: Yüksek verimli motorlar (IE3/IE4 sınıfı) %15’e kadar enerji tasarrufu sağlar.

  • Bakım Kolaylığı: Kolay sökülebilen ve modüler yapıdaki pompalar, bakım süresini kısaltır.

  • Yedek Parça Temini: Standart markalarla uyumlu pompalar, yedek parça temininde avantaj sağlar.

CNF Mühendislik, bu kapsamda Onarım ve Yedek Parça hizmeti sunarak pompaların uzun ömürlü çalışmasını destekler.


6. Endüstriyel Pompa Seçimi İçin Pratik Bir Örnek


Bir su arıtma tesisinde kullanılacak pompa için:

  • Debi: 50 m³/saat

  • Basınç: 60 m

  • Sıvı yoğunluğu: 1000 kg/m³

  • Verim: %80

Motor gücü hesaplaması:

P = (Q × H × ρ × g) / (η × 1000)P = (50 × 60 × 9.81) / (0.8 × 1000)P ≈ 36.8 kW

Bu durumda 37 kW’lık bir motor gücü uygun olacaktır. Ancak sistemdeki boru çapı, emme yüksekliği ve akış karakteristiği de dikkate alınmalıdır.

Bu tür hesaplamalar, CNF Mühendislik tarafından laboratuvar ortamında test edilmekte, Standart Pompa Yetkili Servisi bünyesinde onaylanmaktadır.


7. CNF Mühendislik ile Doğru Pompa Seçimi


Pompa seçiminde her sistemin kendine özgü parametreleri vardır. CNF Mühendislik olarak;

  • Endüstriyel tesisler,

  • Su temin sistemleri,

  • Enerji santralleri,

  • Arıtma tesisleri ve

  • Kimyasal proses hatları

için mühendislik esaslarına dayalı pompa seçim danışmanlığı sunuyoruz.

Firmamız, yalnızca pompa temini değil, aynı zamanda kestirimci bakım, test süreçleri ve performans analizleri konularında da çözüm ortağınızdır. Daha fazla bilgi için İletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.


8. Sonuç: Doğru Pompa, Uzun Ömürlü Sistem


Pompa seçimi bir ekipman kararı değil, bir mühendislik kararıdır.Basınç, debi, motor gücü ve verimlilik gibi teknik parametreler doğru değerlendirildiğinde; sistem daha az enerji tüketir, daha uzun ömürlü olur ve bakım maliyetleri düşer.


CNF Mühendislik olarak amacımız; doğru pompa seçimiyle işletmelerin enerji verimliliğini artırmak, sistem güvenliğini sağlamak ve sürdürülebilir çözümler sunmaktır.

bottom of page